Bibliometría

Os indicadores bibliométricos son instrumentos cuantitativos utilizados para avaliar e analizar a produción científica, a partir de información obtida das publicacións e das citas que estas reciben. A súa aplicación abrangue diversos ámbitos, desde a valoración da calidade e produtividade ata o impacto da investigación, tanto a nivel individual como colectivo (persoas investigadoras, grupos de traballo, institucións académicas ou mesmo países).

Un dos principais usos destes indicadores é medir a produtividade científica, é dicir, o número de publicacións realizadas por unha persoa ou entidade durante un determinado período. Ao mesmo tempo, permiten analizar o impacto ou repercusión deses traballos dentro da comunidade científica, mediante o reconto das citas recibidas. Este tipo de avaliación é fundamental para identificar as contribucións máis significativas nunha área de coñecemento.

Entre os indicadores máis utilizados atópanse o total de publicacións e citas, os índices de impacto das revistas, así como indicadores normalizados que permiten comparacións máis equitativas entre diferentes disciplinas ou contextos.

Estes instrumentos son especialmente relevantes en procesos de avaliación científica, como a concesión de axudas á investigación, acreditacións docentes, solicitudes de sexenios ou elaboración de ránkings universitarios. Porén, é importante ter presente as súas limitacións: non sempre ofrecen unha imaxe precisa da calidade ou relevancia real da produción científica, polo que se recomenda acompañalos con análises cualitativas e de contexto.

A bibliometría pode aplicarse a diferentes escalas —desde artigos individuais ata países— e tamén a revistas científicas ou editoriais.

A continuación preséntase unha listaxe dos principais indicadores bibliométricos que se empregan na análise bibliométrica. Preme nas ligazóns para obter máis información.